Steenweg 2, 4, 4a t/m 4c, uitspanning

Adres: Steenweg 2, 4, 4a t/m 4c, Zaltbommel

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5301 HL Zaltbommel
Straat + huisnummer: Steenweg 2-4-4a t/m 4c
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Zaltbommel, sectie G, nr. 1115

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 22 augustus 2006

Oorspronkelijke functie: uitspanning
Huidige functie: horeca en bovenwoningen

Bouwjaar: ca. 1865
Architect: -
Bouwstijl: neoclassicistisch

Beschrijver: M. Witteveen/geactualiseerd door Marinus van Dintel
Datum beschrijving: 1997/augustus 2004
Datum foto’s: juli 2004

Bronnen: bouwdossiers Streekarchief Bommelerwaard (SAB)

Kadastrale kaart van Steenweg 2, 4, 4a t/m 4c in Zaltbommel (2015)   

Historie en ligging

Het pand is vrij gelegen aan het begin van de Steenweg en ligt op een verhoging. Het is gebouwd omstreeks 1865 als eerste gebouw buiten de Gamerschepoort. Samen met de nieuwe HBS aan de overkant van de Steenweg zorgde uitspanning “Tivoli” voor een imposante toegang tot de binnenstad. Het rechter gedeelte van het pand vormde het hoofdgebouw, het linker gedeelte deed dienst als stalling. In de loop van de tijd is het gehele pand omgebouwd tot horecagelegenheid. Op de verdieping zijn 4 appartementen gerealiseerd.

Plattegrond en opbouw

Het pand is gebouwd op rechthoekige plattegrond en verspringt licht ter hoogte van de scheiding hoofdgebouw en voormalige stalling. Het bestaat uit twee bouwlagen met zolderverdieping. De gevel is tien vensters breed en wit gepleisterd. Het rechterdeel heeft blokvoegen in het pleisterwerk. De plint van het hoofdgebouw is zwart gepleisterd; de plint van de voormalige stalling zwart gesausd. De deuren en vensters zijn in roze met wit uitgevoerd; de geprofileerde kroonlijst is bordeauxrood.
Het pand heeft een met gesmoorde Hollandse pannen gedekt afgeplat schilddak. De nok is evenwijdig op de voorgevel geplaatst.

Voorgevel

De voorgevel is te verdelen in de gevel van het hoofdgebouw rechts en de gevel van de voormalige stalling links. Beide gevels zijn symmetrisch van opbouw met een middenrisaliet en lisenen op de hoeken. De hoofdingangen zijn in de middenrisalieten geplaatst. In het rechterpand bestaat de ingang uit een 2-ruits paneeldeur met traliewerk en bovenlicht. In het linkerpand bevindt zich een moderne glazen deurpartij. De originele ingang, een houten paneeldeur met natuurstenen onderdorpel en neuten, zit geheel rechts van het linker pand. Aan weerszijden van de hoofdingangen bevinden zich twee vensters (m.u.v. de plek in het linkerpand waar zich de tweede ingang bevindt). De vensters van het rechterpand hebben 6-ruits schuiframen met houten geprofileerde omlijsting met ronde bovenhoeken. De vensters van het linkerpand zijn identiek van vorm, maar bestaan uit kleinere, 4-ruits schuiframen. Alle vensters hebben natuurstenen lekdorpels. Enkele vensters van het rechterpand hebben nog glas-in-lood ramen.
De vensters op de eerste verdieping zijn recht boven de deuren en benedenvensters geplaatst. Ze bestaan uit 4-ruits schuifvensters met natuurstenen lekdorpels en dezelfde houten omlijsting als de benedenvensters. De duimen zijn nog aanwezig. Voor de schuifvensters zijn in het benedengedeelte aluminium voorzetramen geplaatst. Bovenaan de gevel is met uitzondering van het risaliet een uitspringende lijst in pleisterwerk aangebracht. In het rechter pand is daarmee een boog boven elk venster aangegeven; in het linker pand omvat de boog twee vensters. De gevel wordt afgesloten door een geprofileerde kroonlijst die met de lisenen en de risalieten mee verkropt.

Linker zijgevel

De linker zijgevel is wit gepleisterd en heeft op de begane grond een eenvoudige houten deur met natuurstenen neuten en een dichtgezet raam. Op de rechter hoek is nog een ijzeren stijl van een voormalig inrijhek zichtbaar. Een moderne brandtrap leidt naar een houten deur met geprofileerde omlijsting. Rechts van deze deur is in blokletters “Hotel Tivoli” geverfd. Vanaf de bakgoot leidt een hemelwaterafvoer in de rechterhoek naar beneden. Rechts onder de brandtrap zit een vierkante, bakstenen waterput.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel is eveneens wit gepleisterd. Op de begane grond bevinden zich openslaande deuren. Deze deuren bestaan elk uit een 2-ruits deur, waarbij de onderruit twee maal zo groot is als de bovenruit. Door de openslaande deuren heen zijn binnendeuren zichtbaar. Links van deze deuren bevinden zich twee 6-ruits schuifvensters; rechts één 6-ruits schuifvenster. De bovenlichten van deze vensters bevatten glas-in-lood, evenals het bovenlicht van de openslaande deuren. Recht boven de deuren en benedenvensters bevinden zich vier 4-ruits schuifvensters. De openslaande deuren en de vensters hebben houten geprofileerde omlijstingen met ronde bovenhoeken. In de omlijstingen zijn de duimen nog aanwezig. Alle vensters hebben natuurstenen lekdorpels.

Achtergevel (hoofdgebouw)

De achtergevel van het wit gepleisterde hoofdgebouw bestaat uit openslaande deuren (gelijk aan die van de rechter zijgevel) die niet helemaal tot de grond reiken, met rechts daarnaast vier 6-ruits schuifvensters. Behalve het meest rechtse venster bevatten de bovenlichten glas-in-lood.
Recht boven de deuren en benedenvensters bevinden zich vijf 4-ruits schuifvensters. De openslaande deuren en de vensters hebben houten geprofileerde omlijstingen met ronde bovenhoeken. Duimen zijn afwezig. Alle vensters hebben natuurstenen lekdorpels. Rechts van het vijfde vensters op de eerste verdieping zit een klein vierkant en enkelruits venster. De achtergevel wordt halverwege in tweeën gedeeld door een liseen.

Achtergevel (voormalige stalling)

Tegen de achtergevel van de wit gepleisterde voormalige stalling is haaks over de gehele breedte een schuur gebouwd. De begane grond is door deze schuur afgeschermd.
Op de eerste verdieping is rechts van de afscheidingsliseen een klein vierkant en enkelruits venster zichtbaar. In het midden van de gevel zit een origineel 4-ruits schuifvenster met houten omlijsting met ronde hoeken en natuurstenen lekdorpel. Rechts daarvan bevinden zich twee paar openslaande deuren met toegang tot een eenvoudig balkon. De op elkaar aansluitende daken van hoofdgebouw en voormalige stalling zijn gedekt met gesmoorde Hollandse pannen. Ter hoogte van het risaliet van het rechter pand is een dakkapel met plat dak en draairamen geplaatst. Zowel aan voor- en achterzijde, als in de schilden bevinden zich nog enkele kleine dakramen.

Bescherming

De bescherming betreft nadrukkelijk zowel het exterieur als het interieur.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de gedetailleerde, neoclassicistische stijl.

Stedenbouwkundige criteria

a. beeldbepalend karakter aan de westelijke ingang van de binnenstad door de hoge ligging en het volume.

Cultuurhistorische criteria

a. als eerste gebouw buiten de Gamerschepoort;
b. de (voormalige) functie van uitspanning en stadsonderkomen.